Het WK atletiek ligt ondertussen alweer een week of twee achter ons. Voor Usain Bolt was het duidelijk het kampioenschap teveel, voor ‘onze’ zevenkampster Nafi Thiam daarentegen was het, een jaar na Olympisch goud, opnieuw een voltreffer. Inderdaad, bewonderenswaardig waar je al kan staan op je 22ste ! Toch heb ik mijn bedenkingen bij de superlatieven van alle journalisten. Ik heb het trouwens in het algemeen niet begrepen op de ophemelingen van de sportpers. Daarom zou ik waarschijnlijk ook geen goede verslaggever zijn. Al die topsporters zijn voor mij te veel ‘mens’. Ik zie soms ook de keerzijde van de medailles. Het is niet al goud wat blinkt. Alles heeft zijn prijs. Bovenstaande cartoon, die de laatste dagen in de sociale media circuleert, illustreert het enigszins. Topprestaties zíjn inderdaad inspirerend, als Jan Modaal inderdaad alleen maar een greintje van de achterliggende discipline aan de dag kon leggen zou de wereld er veel mooier uitzien, maar those (wo)men you see standing at the top of the mountain didn’t fall there. Topprestaties vragen vaak tol op sociaal vlak, of zelfs ‘scherven’ (zie cartoon) op familiaal vlak. En we spreken dan nog niet over ongeoorloofde middelen, met bepaalde sporten en sporters waarvan we vrij zeker kunnen zijn dat ze het spel niet volgens de regels spelen.
Age is just a number. Beste journalisten, onthou dat. Het is niet omdat je 22 jaar bent dat je nog in evenredige mate progressie kan boeken. In quasi alle (individuele, fysieke) sporten – van atletiek over wielrennen tot zwemmen – zie je dat de meeste atleten slechts 4 à 5 jaar op hun allerbeste blijven. De ervaring wijst dat uit, er zijn zelfs studies over. Er zijn natuurlijk uitzonderingen die de regel bevestigen – en misschien zijn het wel juist de absolute toppers die buiten de normale verdeling vallen. In het geval van onze zevenkampster: het is een enorm belastende sport (de meeste meerkampers zijn op hun 35ste zelfs een wrak), zwarten zijn vaak vroeger matuur dan blanken, maar ze lijkt wel met kop en schouders boven de concurrentie uit te steken, ze kan blijkbaar zelfs op reserve winnen. Toch wil ik nog wel eens zien of Nafi Thiam over 3 jaar in Tokio er opnieuw staat, laat staan opnieuw goud haalt. Ik wens het uiteraard toe aan haar en aan België !
Cruciaal om weten is hoeveel jaren en uren er al getraind is. Not all that can be counted counts. Ook niet onbelangrijk: hoe intensief en op welke manier is er getraind? Not all that counts can be counted.
Beste selectieheren, onthou dat. Denk twee keer na vooraleer je iemand naar een groot kampioenschap stuurt. Laat je niet verblinden door ‘het halen van de (door jullie opgelegde en soms zelfs extra hoge) limiet’. Belgische atleten lijken wel kampioen in het pieken naar selectiewedstrijden maar daardoor over hun beste heen te zijn tegen het moment dat het echt moet.
Beste beleidsmakers, denk twee keer na vooraleer alleen maar te investeren in ‘potentiële top-8 Olympiërs’. Al eens uitgerekend hoeveel atleten twee keer na elkaar een Olympisch diploma halen? Trouwens, eens op dat niveau, hebben ze de subsidies waarschijnlijk al lang niet meer nodig. Dat zijn de atleten die sponsors zelfs in crisistijd wel als uithangbord willen gebruiken. Steek de centen ook niet in talentdetectie of programma’s om talentjes op 10-jarige leeftijd met 15 uur per week kapot te trainen. Pas rond 14 jaar – gymnastiek bij de meisjes buiten beschouwing gelaten – moet je hoogstens beginnen te specialiseren, daarover zijn specialisten unaniem. Het afschaffen van heel wat topsportscholen was al een stap in de goede richting. Maar er is nog progressiemarge wat het aantal Belgische Olympische medailles in de individuele sporten betreft, en het zal voor na 2020 zijn.
Ik ben geen politicus, maar ook geen leek en ik zou om te beginnen soms graag wat meer transparantie hebben. Visie. Duidelijkheid. Als ik, samen met heel wat sporters en andere trainers, al niet de bomen door het beleidsbos zie? Ik stel ook voor om toch nog eens goed te gaan gluren bij de buurlanden, naar de budgetten die zijn investeren, aan wie en aan wat ze die investeren, maar misschien ook naar de ‘topsportsfeer’. Is presteren op het sportveld echt minderwaardig aan presteren op (hoge)school? Sluit het ene het andere uit, of gaan ze hand-in-hand? In (de scholen van) vele landen krijg je ‘eeuwige roem’ voor je atletische prestaties. De Belg lijkt wel ‘getraind’ te worden in het maken van een brave kantoorcarrière, met als ultieme ambitie om een schoon pensioentje op te bouwen. Speelt de Belg niet te vaak op veilig, gepamperd door een over the top-sociaal zekerheidsstelsel? Topprestaties gedijen niet in de comfortzone. The one who follows the crowd will usually go no further than the crowd. En het is per definitie niet de massa die medailles oogst.
Met alle respect voor het moeilijke werk van de beleidsmakers en voor henzelf als persoon,
Karel (één van de stuurlui, maar niet zomaar aan wal)
#trainhardbutsmart